Eline Vancraeyveldt (27) werkt in de cultuursector voor cultuurhuis Pilar in Brussel en drinkt al jaren nauwelijks alcohol. ‘Als tiener begon ik met drinken op mijn 16e, maar eerder omdat het van me verwacht werd en niet omdat ik het lekker vond. Het hielp me ook om met mijn social anxiety om te gaan op feestjes,’ vertelt ze. ‘Op mijn 18e ben ik ermee gestopt. Ik voel gewoon niet de behoefte om alcohol te drinken. Het is een drug en ik denk dat we daar te weinig bij stilstaan.’
Voor Eline wegen de nadelen zwaarder dan de voordelen. ‘Als ik drink, ben ik niet mezelf en de dag erna voel ik me ziek. Mijn leven is al druk genoeg. Ik wil geen tijd verspillen aan het herstellen van een kater.’
Toch merkt ze dat het in het verleden wel moeilijk was. ‘In het middelbaar kreeg ik vaak de opmerking van ‘oh saai’ of ‘moet ik dan alleen drinken’. Ook mijn familie biedt altijd iets aan op etentjes. Je voelt wel een sociale druk.’ Desondanks doet ze haar eigen ding. ‘Ik heb geleerd om mijn eigen keuzes te maken. Ik kies bijvoorbeeld bewust naar welke feesten ik ga. Muziek is voor mij genoeg. Ik hoef niet dronken te zijn om me goed te voelen en plezier te maken.’


De keuze in alcoholvrije dranken is de laatste jaren enorm gegroeid
Eline kiest voor alternatieven zoals Kombucha van Yugen en Club Mate. ‘In Gent en Brussel is er veel keuze uit alcoholvrije dranken, maar ik merk dat in kleinere dorpen en gemeenten het aanbod beperkter is en het blijft bij een cola of fruitsap.’
Eline merkt ook in haar omgeving dat de trend naar minder alcohol, en vooral onder jongeren, steeds groter wordt. ‘Mensen in mijn omgeving gaan veel bewuster om met drinken. Ze gaan sneller eens een periode niet drinken of meer afwisselen tussen alcohol en non-alcoholisch. We leven meer in een gezondheidscultuur en mensen zijn bewuster van wat ze in hun lichaam stoppen.’
Opmars van alcoholvrij alternatief
Dimitri Bonte, oprichter van Start2taste wijnhandel, ziet ook een verschuiving in het gedrag van consumenten. ‘Er komen steeds meer alcoholvrije alternatieven op de markt, zoals proxy en alcoholvrije gin en spirits. Mensen kiezen bewuster wat ze drinken. De media spelen hierin een belangrijke rol. Er is heel veel persaandacht voor alcoholvrije dranken en alternatieven.’ Dimitri merkt op dat de jongere generatie minder geneigd is om overmatig te drinken. ‘We leven in een tijd waar we niet per se moeten drinken en als we dat doen, doen we het selectiever.’
De keuze in alcoholvrije dranken is de laatste jaren enorm gegroeid. Van alcoholvrije gins en spirits tot wijnen. Voor iedere smaak is er nu wel een alternatief. Dimitri vertelt: ‘Bij Start2taste bieden we niet alleen sappen van van Nahmen aan, maar ook alcoholvrije wijnen en gin. Het is voor ons belangrijk om altijd te proeven en onze tong en ons talent te gebruiken om te bepalen wat we aanbieden. De vraag naar alcoholvrije alternatieven komt van mensen die tijdelijk een pauze nemen van alcohol door gezondheidsredenen of bijvoorbeeld meedoen aan challenges zoals Dry February.’
Een ander populair alternatief is kombucha, een gefermenteerde thee die bekend staat om zijn probiotische voordelen en verfrissende smaak. Yugen en Kobenhavn bieden een breed assortiment van deze drank aan. ‘Bij Start2taste bieden we binnenkort ook kombucha aan van Kobenhavn’, vertelt Dimitri. ‘Ons assortiment is vooral de laatste maanden heel erg gegroeid. Als ik morgen nog een fantastisch alcoholvrij alternatief tegenkom, zullen we dat zeker ook aanbieden.’


Dankzij nieuwe gisten en technieken kunnen we nu bieren maken die heel dicht in de buurt komen van traditionele speciaalbieren
Simon Van der Eecken van Brouwerij Huyghe, bekend van onder andere Delirium en Paranoia bieren, merkt de groeiende interesse in alcoholvrij bier dagelijks. ‘We voelen zeker een verschuiving in het consumentengedrag. Vooral jongeren grijpen steeds vaker naar alcoholvrije alternatieven. Ook door campagnes rond veilig verkeer groeit de aandacht voor alcoholvrije alternatieven. Tegelijk blijft er een sterke vraag naar speciaalbieren. Mensen zoeken kwaliteit en smaak, of dat nu met of zonder alcohol is.’
Volgens Simon is smaak cruciaal. ‘Alcoholvrij bier heeft een enorme evolutie doorgemaakt. Dankzij nieuwe gisten en technieken kunnen we nu bieren maken die heel dicht in de buurt komen van traditionele speciaalbieren, maar dan zonder alcohol.’
Brouwerij Huyghe biedt intussen drie alcoholvrije bieren aan: twee onder het merk Paranoia – een IPA en een Rouge op basis van rode vruchten – en één onder de naam Delirio, een alcoholvrij alternatief binnen de Delirium-familie. ‘We wilden geen volledig nieuw merk creëren, maar een uitbreiding van onze bestaande lijnen. Zo blijft de herkenbaarheid voor de consument groot.’
Qua marketing wordt er ingezet op herkenning en kwaliteit. ‘We promoten onze alcoholvrije bieren via radio, sociale media en nieuwsbrieven. We zetten ook hard in op Dry January of Tournée Minérale. We zien duidelijke pieken in verkoop. We verwachten nu net voor de zomer ook een grote piek. Mensen wisselen tegenwoordig sneller af tussen alcoholisch en alcoholvrij.’
Mocktails met karakter
Marie Claessens, oprichter van The Mocktail Club, merkte jarenlang een gebrek aan alternatieven. ‘Ik ontdekte zo’n 14 jaar geleden dat ik alcoholintolerant ben. Tijdens mijn studie Digitale Marketing kreeg ik de opdracht om een blog te starten. Terwijl anderen schreven over mode of recepten, besloot ik mijn eigen ervaring te delen over mijn intolerantie. Destijds waren er nauwelijks kwalitatieve, niet te zoete alternatieven. Ik ben dan zelf recepten beginnen schrijven voor mocktails.’
Wat begon als een blog groeide uit tot een eigen mocktailbedrijf. ‘Mensen vroegen me of ze mijn creaties konden serveren op babyborrels of trouwfeesten. Op een bepaald moment ben ik ze beginnen bottelen. Samen met mijn zus Kaat hebben we The Mocktail Club opgericht en nu leveren we aan horecazaken en winkels.’
Ook Marie merkt de tendens van mindful drinking op. ‘Mensen beseffen steeds meer wat alcohol met je lichaam doet. Het staat zelfs op nummer twee in de lijst van kankerverwekkende stoffen. Met The Mocktail Club willen we mensen niet per se overtuigen om volledig te stoppen. We willen gewoon een kwaliteitsvol, feestelijk alternatief bieden.’
De mocktails van The Mocktail Club zijn op basis van verse vruchten, kruiden en infusies. ‘We maken geen klassieke virgin mojito’s of gin-tonics, maar unieke creaties zoals onze Grapefruit Grace met pompelmoes, roze peper en vanille, of de Basil Breeze met basilicum, limoen en vlierbloesem. Altijd met een verrassende twist en zonder toegevoegde geraffineerde suikers.’
Marie merkt dat er nog veel vooroordelen zijn over mocktails en die wil ze ontkrachten. ‘Vroeger dacht men: ‘Ah, iets zonder alcohol, dat zal wel mierzoet zijn.’ Wij bewijzen het tegendeel.’
Door Lotta Cornelus.
Welke alternatieven moet je zeker eens proeven?
Kombucha
Een gefermenteerde thee met een frisse, lichtzure smaak en probiotische voordelen.
Yugen Kombucha
Kobenhavn Kombucha
Kombucha kan je trouwens heel makkelijk zelf maken!
Alcoholvrije spirits
Voor liefhebbers van cocktails zijn er alcoholvrije varianten die de traditionele spirits benaderen.
Nordes Gin 0,0
Nona spirits: Nona Spritz, Nona Ginger, Nona June (alternatief voor Gin)
Sappen van van Nahmen
Riesling druivensap, tomatensap datterino en veel meer
Feral, gefermenteerde botanische dranken uit de Italiaanse Dolomieten
Alcoholvrije en low-alcohol bieren
Paranoia en Delirio
Het gamma van Mikkeler (Energibajer is prima)
Mocktails van The Mocktail club


